Pareltje 33. Hákarl. Een lekkernij uit IJsland.

Wat is het: Hákarl is volgens een oude traditie gefermenteerde haai. De methode stamt uit een tijd dat IJsland erg arm was en de bevolking honger leed tijdens de lange winters. De IJslanders zijn erg goed in het overleven van de zwaarste klimaatomstandigheden door het hele beest te conserveren en te gebruiken. Hákarl is daar een onderdeel van.

Wanneer wordt het gegeten: Tijdens een bezoek aan IJsland wil je meer te weten komen over de natuurlijke schoonheid van het land uiteraard, maar wij zijn ook altijd geïnteresseerd in de lokale gerechten, waar dan ook op de wereld. Hier werden we dan ook gewezen op hákarl. Het is het beruchte nationale gerecht van IJsland met de reputatie zelfs de meest avontuurlijke magen te testen. Gebruikelijk wordt het genuttigd als snack bij de borrel. Meestal onmiddellijk vergezeld door een scheutje brennivin of “zwarte dood” om de smaak weg te spoelen. Het eten van de hákarl door toeristen wordt dan ook als een test van moed beschouwd.

Hoe wordt hakarl bereid:
Groenlandse haai wordt gefermenteerd en vervolgens enkele maanden te drogen gehangen, wat resulteert in wat alleen kan worden omschreven als een volledige aanval op de zintuigen. Traditioneel werd de haai in een ondiep gat geplaatst en bedekt met zand en grind. Daarbovenop legden ze hele zware stenen. Ze persten zo de lichaamsvloeistoffen uit het dier. Deze toestand duurde zes tot twaalf maanden, afhankelijk van het seizoen. De oneetbare en giftige stoffen zouden op deze manier naar buiten komen. De reden voor het fermentatieproces? Nou, de Groenlandse haai is giftig om in zijn natuurlijke staat te eten vanwege de extreem hoge niveaus trimethylamineoxide en urinezuur in het vlees. Na het rijpen wordt de haai in repen gesneden en enkele maanden opgehangen om te drogen. Tijdens de droog periode ontstaat er een bruine korst, die wordt verwijderd voordat het in kleine stukjes wordt gesneden en in blokjes wordt geserveerd.

Hoe smaakt hákarl: Maar al deze informatie is niet de reden waarom je nog steeds verder leest. Je wilt weten hoe Hakarl smaakt… daar kan ik kort over zijn, walgelijk. Dat is nu eens een bevredigend antwoord, dus hier is de langere versie… Je kunt een hapje (een paar stukjes) hákarl eten bij veel traditionele IJslandse restaurants voor een fors bedrag.  Maar je kunt ook ca. € 25,- besparen door een pot hákarl in een supermarkt te kopen en helemaal voor jezelf te hebben. Het eerste wat je opvalt is de geur. Want man, wat stinkt het. Als plas die in de zon heeft gelegen en waar dieren een paar dagen op hebben geplast. Het is dus vrij duidelijk waarom het wordt aanbevolen om het niet te ruiken voordat je het eet. Een tip die de meesten negeren en waar ze onmiddellijk spijt van krijgen. Bij de eerste hap lijkt de smaak niet zo slecht. Misschien komt dat omdat een groot percentage van de smaak afkomstig is van je reukzin. Er is een milde, licht witte vissmaak. Dan slaat het toe… De zware smaak van ammoniak kruipt omhoog in je keel als een levende octopus en dreigt je hele smaakpapillen aanmaak te vernietigen. Het blijft daar een tijdje zitten en probeert je keel te veroveren met visachtige plas en rottend vlees. Water drinken zal je niet helpen. Als je per se iets wilt drinken, neem dan Brennivin. Het is duidelijk dat, dat de reden is waarom het toch zo populair is in IJsland.

Shark fish set with vodka traditional in Iceland food